معرفی سیستم انتقال قدرت خودرو
مکانیزمی که در آن قدرت تولید شده در موتور خودرو به چرخ ها انتقال داده شده و به حرکت خودرو می انجامد را سیستم انتقال قدرت خودرو می نامند.
تمامی قطعاتی که در این میان از موتور تا چرخ ها وجود دارند و در پروسه انتقال نقش دارند اجزای سیستم انتقال قدرت محسوب می شوند.
مهم ترین وظایف سیستم انتقال قدرت:
- ایجاد جریان انرژی میان موتور و اعضای دیگر سیستم
این جریان باید در بهترین و روان ترین حالت ممکن برقرار باشد و قطع و وصلی های لازمه بدون ایجاد شک انجام شود.
- تغییر توان موتور در شرایط متفاوت رانندگی
این سیستم باید بتواند جریان انرزی را در شرایط مختلف رانندگی مدیریت کرده و در صورت نیاز برای کاهش سرعت ترمز و کارهایی از این قبیل آماده باشد
- تنظیم دور چرخ ها در شرایط جاده و مسیر حرکت خودرو
وظیفه تنظیم دور چرخ ها که براساس توان خروجی موتور انجام می شود و با شرایط جاده و رانندگی از نظر پیچها، ناهمواریها و اصطکاک نیاز به تغییرات دارد نیز با سیستم انتقال قدرت است
اجزای سیستم انتقال قدرت خودرو
سیستم انتقال قدرت خودرو شامل بخشها و قطعات متعددی از موتور خودرو تا چرخها است.
این سیستم در کل دارای چند جزء اصلی است که این اجزا از قطعات ریزتر و جزئیتری تشکیل شده اند.
اجزای اصلی سیستم انتقال قدرت عبارتند از:
کلاچ
گیربکس
گاردان
دیفرانسیل
پلوس
کلاچ
کلاچ (Clutch) قطعه رابط موتور و گیربکس است. کار این وسیله برقراری اتصال بین موتور و گیربکس و قطع این اتصال در مواقع مورد نیاز است.
وظیفه اصلی این قطعه مکانیکی انتقال نیرو و کنترل این انتقال است. به این معنی که کلاچ همزمان میزان انتقال نیرو و زمان آن را نیز تنظیم میکند.
بر این اساس میتوان وظایف کلاچ را به شرح زیر تقسیمبندی کرد:
– تعویض دنده
– قطع ارتباط موتور با گیربکس یا خلاص کردن خودرو
– وصل کردن موتور و گیربکس و برقراری امکان انتقال نیرو بین آنها
بنابراین کلاچ از اصلی ترین اجزای سیستم انتقال نیرو است که در مسیری مشخص و روندی منظم، با دریافت نیروی چرخشی از میل لنگ و هدایت آن به سمت چرخها وظیفه خود را انجام میدهد.
گیربکس
دومین بخش از سیستم انتقال قدرت پس از کلاچ، قطعه ای به نام گیربکس است.
گیربکس یا همان جعبه دنده قطعه ای تخصصی در خودورو است.
برای درک بهتر از کارایی آن بهتر است بدانیم که کار قطعه دنده یا چرخ دنده در هر دستگاهی انتقال قدرت از بخشی از آن ماشین به بخش دیگری است. برای مثال در دوچرخه این دنده ها هستند که نیرو را از پدال گرفته به چرخ ها هدایت می کنند.
در خودرو هم مشابه همین اتفاق می افتد و تعدادی دنده نیرو را از شفت ورودی که اولین قطعه پس از خروجی قطعه قبلی یعنی کلاچ گرفته و به قطعات بعدی سیستم انتقال قدرت منتقل می کنند که در نهایت به حرکت چرخ های خودرو منجر می شود.
دو وظیفه اصلی گیربکس، بالا و پایین بردن سرعت و تغییر جهت خودرو است.
تغییر سرعتی در خودرو که به کمک گیربکس انجام می شود این امکان را فراهم می آورد که بدون بالا رفتن دور موتور و گشتاور به سرعت دلخواه برسیم و از بالا رفتن سرعت در شرایط ناخواسته مانند سراشیبی جلوگیری کنیم.
هچنین با کمک گیربکس ها می توان به جهت حرکت خودرو به جلو وعقب را کنترل کرده و به خودور قدرت حرکت معکوس داد.
گاهی نیز نیاز است که موتور خودرو بدون حرکت و در حال سکون نیاز فعالیت کند که این امکان هم به کمک گیربکس، با توقف انتقال نیروی موتور به چرخها فراهم می شود.
وظیفه گاردان در خودرو
گاردان
گاردان یا همان میل گاردان وسیله ای است که وظیفه انتقال گشتاور چرخشی از محرک به متحرک و جبران فاصله طولی و عرضی بین آن ها را دارد.
در خودروهایی که محور محرک آن ها در عقب قرار دارند، گشتاور تولید شده توسط موتور و گیربکس به واسطه گاردان به محور عقب منتقل میگردد.
بسته به فاصله گیربکس تا دیفرانسیل ممکن است گاردان به صورت یک تکه و یا دو تکه ساخته شود .
پس گاردان تنها در خودروهای دیفرانسیل عقب برای این انتقال کاربرد دارد و در خودروهای دیفرانسیل جلو، که مولد نیرو و سیستم انتقال قدرت همه در جلوی اتومبیل قرار دارند کاربردی ندارد.
گاردان به موازای محور طولی خودرو کشیده شده است.
گاردان
گاردان یا همان میل گاردان وسیله ای است که وظیفه انتقال گشتاور چرخشی از محرک به متحرک و جبران فاصله طولی و عرضی بین آن ها را دارد.
در خودروهایی که محور محرک آن ها در عقب قرار دارند، گشتاور تولید شده توسط موتور و گیربکس به واسطه گاردان به محور عقب منتقل میگردد.
بسته به فاصله گیربکس تا دیفرانسیل ممکن است گاردان به صورت یک تکه و یا دو تکه ساخته شود .
پس گاردان تنها در خودروهای دیفرانسیل عقب برای این انتقال کاربرد دارد و در خودروهای دیفرانسیل جلو، که مولد نیرو و سیستم انتقال قدرت همه در جلوی اتومبیل قرار دارند کاربردی ندارد.
گاردان به موازای محور طولی خودرو کشیده شده است.
دیفرانسیل
دیفرانسیل یکی از بخش های انتهایی سیستم انتقال قدرت است و با تقسیم گشتاور رسیده از موتور بین دو یا چهار چرخ، آنها را به حرکت در میآورد.
این قطعه گاهی بین دو چرخ عقب و جلو، و یا هردو قرار میگیرد که این مساله در تعیین نوع سیستم انتقال قدرت نقش مهمی دارد.
دیفرانسیل همچنین وظیفه دارد که سرعت حرکت چرخها در شرایط مختلف را تنظیم کند و این سرعت در شرایط متفاوت بین چرخها به میزان مناسب تقسیم شود.
این گونه است که هر چرخ میزان لازم از گشتاور را دریافت می کند و دور مناسب خود را می گیرد.
به عنوان مثال در هنگام عبور از پیچها، برای پیشگیری از چپ شدن خودرو، هر چرخ باید سرعت لازم خود را داشته باشد.
پلوس
آخرین مرحله انتقال نیروی موتور به چرخها از طریق پلوس انجام می شود.
پلوس میلهای است که بین دیفرانسیل و چرخها قرار گرفته است و ضمن برقراری اتصال بین آنها انتقال نیروی چرخشی رسیده به دیفرانسیل، به چرخها را برعهده دارد.
این میله در دو سمت دیفرانسیل و برای برقراری ارتباط با هر چرخ به صورت جداگانه تعبیه شده است. انتقال انرژی چرخشی به چرخها در گذشته توسط ساچمههایی که در سر پلوس طراحی میشد انحام میشد. اما امروزه یک سه شاخه جای آن ساچمههای قدیمی را گرفته که استفاده از این سه شاخهها ضریب انتقال نیرو را بالاتر برده و هدررفت آن را کاهش داده است.
به این مطلب جذاب چه امتیازی میدین
رتبه صفحه شما:
بدون دیدگاه